Aanleiding voor het rapport
Bij evenementen kan er tussen de belangen van de gemeente en de burgers een discrepantie ontstaan. (Grote) evenementen zijn goed voor de economie en het imago van de stad, maar slecht voor de (tijdelijke) leefbaarheid van de omwonenden. Aanleiding voor het rapport zijn klachten en signalen van burgers. Met dit rapport komt de ombudsman tegemoet aan het principe van 'inspraak en participatie'. Wanneer burgers het gevoel hebben dat hun belangen ondergeschikt zijn, dan schaadt dit de relatie tussen de burger en de overheid.
Klachten en signalen
De klachten en signalen van de burgers kunnen samengevat worden in een aantal onderwerpen.
- Evenementen hebben politiek gezien hoge prioriteit, maar gaan ten koste van de leefbaarheid en van het behoud van de natuur.
- Gebrek aan interesse voor het perspectief en het belang van omwonenden. Er is een slechte informatieverstrekking.
- De gemeente legt de verantwoordelijkheid bij de organisatie van het evenement en onderkent haar eigen rol hierin niet of niet voldoende.
- Effectieve handhaving ontbreekt en de gemeente is slecht bereikbaar ten tijde van het evenement.
- Besluitvorming en publicatie vinden te laat plaats, waardoor het maken van bezwaar veelal geen zin meer heeft.
Verwachtingen in de evenementencyclus
Voor het vertrouwen in de overheid is het noodzakelijk dat de overheid niet alleen rechtmatig, maar ook behoorlijk handelt. Een van de kernwaarden hiervan is 'betrokken en oplossingsgericht'. Klachten ontstaan in verschillende fasen van het proces. De ombudsman onderscheidt vijf fasen in de zogenoemde evenementencyclus en benoemt daarbij wat in deze fasen verwacht mag worden van gemeenten voor een betrokken en oplossingsgerichte aanpak.
- Beleid
Bij het vaststellen van het beleid gaat de gemeente na welke belangen er bij omwonenden spelen en worden burgers actief geïnformeerd over het beleid en hun inbreng daarin. - Initiatief
Bij een aanvraag voor een evenementenvergunning maakt de gemeente een omgevingsanalyse en inventariseert welke omwonenden geraakt worden. Er is ten minste sprake van een actieve en tijdige informatie voorziening. Bij bezwaren wordt er eerst gekeken naar informele oplossingen, voordat verwezen wordt naar juridische procedures. - Besluit
Er is een tijdige besluitvorming. Burgers zijn tijdig op de hoogte van de vergunningsvoorwaarden. Er is ten minste sprake van voldoende tijd om een eventuele voorlopige voorziening aan te vragen. - Evenement
Omwonden weten waar zij terecht kunnen met vragen en opmerkingen. De gemeente is op enige wijze bereikbaar ten tijde van het evenement. Meldingen worden serieus genomen. - Evaluatie
Gemeente evalueert de knel- en leerpunten en koppelt terug aan omwonenden wat er met hun ervaringen is gedaan.
Algemene factoren
Er kunnen drie overkoepelende factoren onderscheiden worden die in elke fase van de evenementencyclus van belang zijn.
- Breng de behoeften en zorgen in beeld en zorg voor een tijdige en actieve informatie verstrekking.
- Maak afspraken met de organisatie over de rolverdeling.
- Voorzie in een aanspreekpunt bij de gemeente gedurende de evenementencyclus.
Vervolg
Het evenementenseizoen loopt op het einde. De nationale ombudsman vindt dit een mooi moment voor de gemeenten om het beleid te evalueren aan de hand van de uitgangspunten uit dit rapport met de lokale context als kader. De ombudsman wilt hierna met gemeenten om tafel gaan over het rapport.